Πολλοί
άνθρωποι σκέφτονται: «Θα
ήθελα να κάνω κάτι με τα χρήματά μου, αλλά δεν ξέρω από πού να ξεκινήσω». «Υπάρχει τρόπος να τα αυξήσω;»
Η
απάντηση είναι ναι. Να τα επενδήσεις!
Μπορεί να σου φαίνεται δύσκολο ή περίπλοκο να ξεκινήσεις να μαθαίνεις για τα χρήματα και τις επενδύσεις, αλλά δεν είναι έτσι. Ακόμα κι αν έχεις μόνο λίγα ευρώ ή δεν ξέρεις τίποτα για τράπεζες και λογαριασμούς, μπορείς να αρχίσεις βήμα-βήμα και να δεις πώς τα χρήματά σου μπορούν να αυξηθούν σιγά-σιγά.
Σε αυτό το άρθρο θα μάθεις πρακτικά βήματα, απλά παραδείγματα και χρήσιμες συμβουλές για να επενδύσεις με ασφάλεια, ακόμα κι αν είσαι αρχάριος. Μικρές κινήσεις σήμερα μπορούν να γίνουν τα πρώτα σου κεφάλαια για το μέλλον.
Γιατί είναι σημαντικό να μάθουμε τα βασικά
Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι τα χρήματα και οι
επενδύσεις είναι κάτι πολύπλοκο, μόνο για ειδικούς ή πλούσιους.
Ας φανταστούμε ότι έχετε 100 €. Αν τα κρατήσετε
στο συρτάρι ή κάτω από το στρώμα, μετά από έναν χρόνο θα παραμείνουν ακριβώς τα
ίδια: 100 €. Δεν θα έχουν «δουλέψει» για εσάς. Όταν λέμε «να δουλέψουν τα
χρήματα», εννοούμε να τα τοποθετήσουμε κάπου ώστε να αποκτήσουν μια μικρή
απόδοση, δηλαδή να αυξηθούν έστω και λίγο με τον χρόνο.
Πώς να δούμε πόσα χρήματα έχουμε και πού πάνε
Πριν αρχίσουμε να επενδύσουμε, πρέπει να καταλάβουμε ακριβώς πόσα χρήματα έχουμε διαθέσιμα και πώς τα ξοδεύουμε κάθε μήνα. Με “πόσα χρήματα έχουμε”, εννοούμε όλα τα χρήματα που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για τις καθημερινές μας ανάγκες και για ό,τι θέλουμε να εξοικονομήσουμε, δηλαδή τόσο τα χρήματα στον τραπεζικό λογαριασμό όσο και ό,τι βάζουμε στην άκρη ή έχουμε στο σπίτι.
Δεν χρειάζεται να φτιάξετε περίπλοκα γραφήματα (δηλαδή σύνθετους πίνακες με αριθμούς και γραμμές που δείχνουν τα έξοδα), αρκεί ένα απλό τετράδιο ή μια εφαρμογή στο κινητό όπου θα σημειώνετε τις αγορές σας. Για παράδειγμα, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε εφαρμογές όπως το “Spendee” ή το “Wallet”(ή οποιαδήποτε άλλη που σας βολεύει) που σας επιτρέπουν να γράφετε γρήγορα τι ξοδέψατε και να βλέπετε συνολικά τις δαπάνες σας σε κατηγορίες.
Μπορείτε, για παράδειγμα, να σημειώνετε κάθε έξοδο που έχετε για μια εβδομάδα: ψώνια στο σούπερ μάρκετ, φάρμακα, καφέδες, εισιτήρια συγκοινωνίας, μικρές αγορές. Στο τέλος της εβδομάδας θα δείτε ξεκάθαρα πού «φεύγουν» τα χρήματά σας. Αυτό σας δίνει μια πρώτη εικόνα για το πώς μπορείτε να εξοικονομήσετε κάτι για να επενδύσετε, ακόμα και αν το ποσό είναι μικρό, 10-20 ευρώ το μήνα.
Μέσα στις δύσκολες οικονομικές συνθήκες, ακόμη και αν δεν μπορείτε να βάλετε πολλά χρήματα στην άκρη, το σημαντικό είναι να δείτε ότι είναι εφικτό να ξεκινήσετε με μικρά ποσά. Έτσι δημιουργείτε τη συνήθεια να παρακολουθείτε τα έξοδα και μαθαίνετε σιγά-σιγά να παίρνετε καλύτερες αποφάσεις για τα χρήματά σας.
Ας πάρουμε ξανά το παράδειγμα των 100 ευρώ. Αν παρακολουθείτε πόσα ξοδεύετε και καταφέρετε να βάζετε 10–20 ευρώ στην άκρη κάθε μήνα, αυτά τα χρήματα μπορείτε να τα βάζετε σε έναν λογαριασμό ταμιευτηρίου. Δεν χρειάζεται να ανοίξετε έναν λογαριασμό ταμιευτηρίου αποκλειστικά για αποταμίευση· ακόμα και ο λογαριασμός που χρησιμοποιείτε για τη σύνταξη ή το μισθό σας, μπορεί να λειτουργήσει, αρκεί να αφήνετε κάποια χρήματα μέσα για λίγο χρόνο, ώστε να υπολογιστούν οι τόκοι.
Τύποι επενδύσεων για αρχάριους
Για να μάθετε περισσότερα για τα προγράμματα αποταμίευσης για αρχάριους, δείτε το παρακάτω βίντεο
Αφού μάθαμε πώς να βλέπουμε τα χρήματά μας και να τα παρακολουθούμε, το επόμενο βήμα είναι να καταλάβουμε τις επιλογές που έχουμε. Έτσι μπορούμε να δούμε πώς να τα κάνουμε να αυξηθούν.
Δεν χρειάζεται να επενδύσετε σε περίπλοκα προϊόντα, δηλαδή σε χρηματοοικονομικά εργαλεία που έχουν πολλούς κανόνες, τεχνικούς όρους ή απαιτούν πολύ χρόνο και γνώση για να καταλάβετε πώς λειτουργούν – όπως μετοχές, παράγωγα ή σύνθετα επενδυτικά πακέτα. Υπάρχουν απλές και ασφαλείς λύσεις για αρχάριους.
Μια πρώτη επιλογή είναι να ανοίξετε έναν λογαριασμό ταμιευτηρίου με τόκο. Αυτός είναι ένας βασικός τραπεζικός λογαριασμός όπου
μπορείτε να βάζετε τα χρήματά σας και η τράπεζα σας δίνει ένα μικρό «δώρο» το επιτόκιο για
να κρατήσει τα χρήματά σας. Το επιτόκιο είναι το ποσοστό με το οποίο αυξάνονται τα χρήματά σας κάθε χρόνο.
Συνήθως για έναν λογαριασμό ταμιευτηρίου δεν πληρώνετε μηνιαία ή ετήσια προμήθεια, αλλά αυτό εξαρτάται από την τράπεζα και τον τύπο του λογαριασμού. Οι τράπεζες κερδίζουν από τους τόκους που χρεώνουν σε άλλους πελάτες όταν δανείζουν τα χρήματα ή από μικρές προμήθειες για κάρτες και υπηρεσίες που συνδέονται με τον λογαριασμό. Δεν είναι ότι σας δίνουν χρήματα από ευγένεια – υπάρχει πάντα ένας λογιστικός λόγος για κάθε τόκο που παίρνετε.
Άλλη επιλογή είναι τα μικρά αμοιβαία κεφάλαια (mutual funds) – στα ελληνικά συχνά λέγονται απλώς “funds”. Τα αμοιβαία κεφάλαια είναι σαν ένα μεγάλο “καλάθι” χρημάτων που συνδυάζει τα χρήματα πολλών ανθρώπων και τα επενδύει σε πολλές εταιρείες ταυτόχρονα. Για παράδειγμα, αν 100 άνθρωποι βάλουν από 50 ευρώ ο καθένας, η τράπεζα ή η πλατφόρμα επενδύει αυτά τα 5.000 ευρώ σε διάφορες εταιρείες: λίγο σε τράπεζες, λίγο σε κατασκευαστικές εταιρείες, λίγο σε ενεργειακά έργα. Έτσι, ακόμη και με μικρά ποσά, συμμετέχετε σε μεγαλύτερες επενδύσεις που διαφορετικά δεν θα μπορούσατε μόνοι σας.
Αν επενδύσετε 50 ή 100 ευρώ σε ένα fund, δεν χρειάζεται να είστε ειδικός για να καταλάβετε πώς λειτουργεί. Η τράπεζα ή η πλατφόρμα σας εξηγεί απλά πού πάνε τα χρήματά σας, τι απόδοση μπορεί να περιμένετε και ποιοι είναι οι όροι.
Ένα παράδειγμα πρακτικό: Αν βάζετε κάθε μήνα 10 ευρώ σε έναν ασφαλή λογαριασμό ή fund, σε ένα χρόνο θα έχετε μαζέψει περίπου 120 ευρώ. Αν τα βάλετε σε τράπεζα, αυτά τα χρήματα μπορεί να αυξηθούν λίγο ακόμα χάρη στους τόκους ή τις μικρές αποδόσεις του fund. Αν τα κρατούσατε απλώς στο συρτάρι, θα είχατε τα ίδια 120 ευρώ, αλλά δεν θα είχατε την πιθανότητα να κερδίσετε επιπλέον χρήματα από τόκους ή αποδόσεις.
Μικρά βήματα, λίγα χρήματα, είναι ένας ασφαλής τρόπος να αρχίσετε να βλέπετε τα χρήματα να δουλεύουν για εσάς. Σιγά-σιγά μαθαίνετε, η εμπειρία σας θα μεγαλώνει, και μπορείτε να αυξήσετε τα ποσά και να δοκιμάσετε περισσότερες επιλογές:
Μέσα στην τράπεζα: ειδικοί λογαριασμοί αποταμίευσης με μεγαλύτερο επιτόκιο, μικρές προθεσμιακές καταθέσεις ή ασφαλιστικά επενδυτικά προϊόντα που συνδυάζουν ασφάλεια και μικρή απόδοση.
-
Εκτός τράπεζας: μικρά αμοιβαία κεφάλαια, επενδύσεις σε ETFs (διαφορετικά χαρτοφυλάκια εταιρειών), ή πλατφόρμες μικροεπενδύσεων που σας επιτρέπουν να επενδύετε σε έργα ή επιχειρήσεις με λίγα χρήματα.
Οι μικρές προθεσμιακές καταθέσεις λειτουργούν πολύ απλά: Βάζετε στην τράπεζα ένα ποσό χρημάτων (ακόμα και μερικές εκατοντάδες ευρώ, ανάλογα με την τράπεζα) και συμφωνείτε ότι δεν θα τα πειράξετε για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα (π.χ. 1 μήνα, 3 μήνες, 6 μήνες ή 1 χρόνο).
Ως αντάλλαγμα, η τράπεζα σας δίνει λίγο μεγαλύτερο επιτόκιο από αυτό που δίνει σε έναν απλό λογαριασμό ταμιευτηρίου, γιατί ξέρει ότι τα χρήματα θα μείνουν εκεί «κλειδωμένα» μέχρι να περάσει ο συμφωνημένος χρόνος.
Στο τέλος της περιόδου, θα πάρετε πίσω τα χρήματά σας συν τους τόκους.
⚠️ Προσοχή όμως: Αν χρειαστείτε τα χρήματα πριν λήξει η περίοδος που συμφωνήσατε, η τράπεζα μπορεί να μη σας δώσει καθόλου τόκο ή ακόμη και να σας κρατήσει κάποιο μικρό πρόστιμο.
Ένα άλλο μικρό βήμα είναι να αρχίσετε να διαβάζετε και να ενημερώνεστε. Όσο πιο πολύ καταλαβαίνετε τι συμβαίνει με τα χρήματά σας, τόσο πιο σίγουροι θα νιώθετε να δοκιμάσετε κάτι καινούριο.
Σκεφτείτε το σαν το περπάτημα: πρώτα κάνετε λίγα βήματα κοντά στο σπίτι, μετά προχωράτε λίγο πιο μακριά, και σιγά-σιγά μπορείτε να κάνετε μεγάλες διαδρομές. Έτσι είναι και με τις επενδύσεις: ξεκινάτε μικρά, με ασφάλεια, και μεγαλώνετε τον δρόμο σας σιγά-σιγά.
Συχνά λάθη που πρέπει να αποφύγετε
Όταν κάποιος ξεκινά να επενδύει, είναι φυσιολογικό να κάνει λάθη. Αν όμως ξέρουμε από πριν ποια είναι τα πιο συνηθισμένα, μπορούμε να τα αποφύγουμε και να προστατεύσουμε τα χρήματά μας.
Το πρώτο λάθος είναι να περιμένουμε γρήγορο πλουτισμό. Αν έχετε 100 ευρώ και νομίζετε ότι σε ένα μήνα θα τα κάνετε 1.000, τότε μάλλον θα απογοητευτείτε. Οι γρήγορες αποδόσεις συνήθως κρύβουν μεγάλους κινδύνους. Επενδύσεις που υπόσχονται “σίγουρο και άμεσο κέρδος” είναι συχνά παγίδες.
(Παράδειγμα πρακτικό: αν επενδύσετε 100 ευρώ σε ένα αμοιβαίο κεφάλαιο με μέση απόδοση 2% το μήνα, μετά από έναν μήνα θα έχετε περίπου 102 ευρώ – όχι 1.000! Το κέρδος είναι πραγματικό, αλλά μικρό στην αρχή.)
Δεύτερο λάθος είναι να βάζουμε όλα τα χρήματά μας σε ένα μόνο μέρος. Είναι σαν να έχετε όλα τα αυγά σε ένα καλάθι: αν πέσει κάτω, τα σπάσατε όλα. Αντίθετα, είναι καλύτερο να μοιράζετε τα χρήματα – λίγο σε αποταμίευση, λίγο σε ένα ασφαλές fund, λίγο σε κάτι άλλο που καταλαβαίνετε. Έτσι, αν κάτι πάει στραβά, δεν χάνετε τα πάντα.
(Παράδειγμα: αν έχετε 1.000 ευρώ, μπορείτε να βάλετε 500 ευρώ σε λογαριασμό ταμιευτηρίου, 300 ευρώ σε ένα fund με μικρή απόδοση και 200 ευρώ σε κάποια άλλη μικρή επένδυση. Έτσι, ακόμα κι αν η μία επιλογή έχει απώλειες, οι άλλες καλύπτουν μέρος αυτών.)
Τρίτο λάθος είναι να επενδύουμε χωρίς να καταλαβαίνουμε. Αν κάποιος σας προτείνει ένα “προϊόν” με δύσκολες λέξεις που δεν βγάζουν νόημα, μην βάζετε τα χρήματά σας εκεί. Σταματήστε και ρωτήστε: “Μπορείτε να μου το εξηγήσετε με απλά λόγια;”. Αν δεν μπορείτε να το καταλάβετε, δεν είναι για εσάς.
(Παράδειγμα: ένα μικρό fund μπορεί να επενδύει σε 10 διαφορετικές εταιρείες και η τράπεζά σας δίνει αναλυτικά πόσα χρήματα πηγαίνουν σε κάθε εταιρεία. Ακόμη και με 50 ευρώ, βλέπετε ξεκάθαρα πώς δουλεύουν τα χρήματά σας.)
Τέταρτο λάθος είναι να μην έχουμε υπομονή. Οι επενδύσεις χρειάζονται χρόνο, όπως ένα δέντρο που φυτεύετε. Δεν μεγαλώνει σε μια μέρα. Αν δείτε ότι στην αρχή τα κέρδη είναι μικρά, μην απογοητευτείτε. Το μυστικό είναι η συνέπεια και η υπομονή.
(Παράδειγμα: αν αποταμιεύετε 10 ευρώ το μήνα σε έναν ασφαλή λογαριασμό ή fund, μετά από 12 μήνες θα έχετε περίπου 120 ευρώ. Αν ο λογαριασμός δίνει 1% επιτόκιο ετησίως, στο τέλος του χρόνου θα δείτε συνολικά 121,2 ευρώ. Το κέρδος είναι μικρό στην αρχή, αλλά με τον χρόνο μεγαλώνει και η συνήθεια να παρακολουθείτε τα χρήματά σας, σας δίνει εμπειρία.)
📹 Προστατεύστε τα χρήματά σας: Δείτε αυτό το σύντομο βίντεο της ERT για να μάθετε πώς να αναγνωρίζετε ύποπτες επενδύσεις και ηλεκτρονικές Απάτες
.
Συμπέρασμα – Μικρά βήματα, μεγάλα κέρδη με τον χρόνο
Οι επενδύσεις δεν είναι μόνο για τους πλούσιους ή για τους ειδικούς. Είναι για κάθε άνθρωπο που θέλει να βάλει τα χρήματά του να δουλεύουν γι’ αυτόν, αντί να μένουν άχρηστα κάτω από το στρώμα.
Αν ξεκινήσετε με μικρά ποσά, δεν θα δείτε διαφορά σε μία μέρα ή σε μία εβδομάδα. Όμως με τον καιρό, το ποσό μεγαλώνει. Είναι σαν να φυτεύετε ένα δέντρο: στην αρχή είναι μικρό, αλλά με υπομονή και φροντίδα δίνει σκιά και καρπούς. Για παράδειγμα, αν βάλετε 20 ευρώ κάθε μήνα σε έναν λογαριασμό ταμιευτηρίου ή σε ένα ασφαλές fund, σε ένα χρόνο θα έχετε 240 ευρώ συν λίγους τόκους ή μικρές αποδόσεις. Με τα χρόνια, αυτό το ποσό μπορεί να αυξηθεί ακόμα περισσότερο.
Το πιο σημαντικό είναι να κάνετε το πρώτο βήμα. Ακόμα κι αν είναι μόνο 20 ή 50 ευρώ, είναι καλύτερο από το τίποτα. Κάθε ευρώ που επενδύετε σήμερα μπορεί αύριο να έχει μεγαλύτερη αξία. Μην ξεχνάτε ότι και η παρακολούθηση των εξόδων σας βοηθάει να βρίσκετε λίγο χρήμα που μπορείτε να αποταμιεύετε και να επενδύετε σταδιακά.
Και να θυμάστε: τα λάθη είναι μέρος της διαδρομής. Όσο πιο γρήγορα αρχίσετε, τόσο πιο πολύ θα μάθετε, θα αποκτήσετε εμπειρία και θα δείτε τα χρήματά σας να αυξάνονται. Ακόμα και αν κάνετε μικρά λάθη στην αρχή, η γνώση που αποκτάτε σας προστατεύει από μεγαλύτερες απώλειες στο μέλλον.
Τι Πρέπει να Κάνω πριν Επενδύσω | Κεφ. 2 | Οδηγός για Αρχαρίους
Διευκρίνιση: Οι εφαρμογές αναφέρονται μόνο ως παραδείγματα, χωρίς διαφημιστικό χαρακτήρα.
